U wordt als arts in de nachtdienst bij een patiënt met een longontsteking geroepen. De ademhalingsfrequentie is gestegen en de bloeddruk gedaald. De diagnose ‘longontsteking’ was gebaseerd op koorts, kortademigheid, enkele crepitaties bij longauscultatie, en een voor-achterwaartse, matig ingeademde X-thorax met een opgeheven afgrenzing van het linker hemidiafragma. Uw lichamelijk onderzoek levert niets nieuws op. Wat is hier aan de hand? Ontwikkelt zich een sepsis vanuit de pneumonie? Is er cardiogeen longoedeem ontstaan? Klopt de diagnose ‘longontsteking’ wel?
Gelukkig hebt u een echoapparaat in uw zak. Hiermee maakt u een point-of-care-echo. Op de plek waar op de X-thorax de afwijking werd gezien, ziet u alleen wat pleuravocht zonder longinfiltraat. Er is geen longoedeem. De rechter ventrikel is duidelijk uitgezet en de V. cava inferior is wijd en collabeert niet, terwijl de linkerventrikelfunctie normaal oogt. Deze combinatie doet u sterk denken aan longembolieën met rechterventrikelbelasting. U maakt nog een echo van…
POCUS: ook voor gewone voldragen pasgeborenen
Het nauwkeuriger en doeltreffender lichamelijk onderzoek lijkt mij een grote aanwinst van de POCUS. Uit ervaring weet ik hoeveel de echografie van het hoofd van de vroeggeborene opleverde, het is een grote aanwinst. Ik wil graag de Echografie als een POCUS aanbevelen voor de gewone voldragen pasgeborene als hij in zijn eerste levensmaand ter controle komt voor algemeen lichamelijk onderzoek waarbij de schedelomtrek en de lengte en het gewicht ook gemeten worden. Door tekort aan consultatie-bureau- artsen waarschijnlijk wordt dit onderzoek nogal eens uitgesteld tot latere datum. Dat is jammer, juist in de eerste levensmaand is een schedelomtrek meting heel belangrijk. Ook om die te vergelijken met de metingen voor de geboorte. In de verloskunde worden de echografieën door vroedvrouwen verricht, het zou in mijn ogen een vooruitgang zijn als dat ook op het consultatiebureau zou gebeuren door een goed in de echografie opgeleide verpleegkundige. Dank voor uw publikatie.
Janna Koppe, gepensioneerd neonatoloog