CT-hersenen bij verdenking op meningitis? Eerst antibiotica!

A lumbar puncture (LP) is often essential for the diagnosis of bacterial meningitis. An LP can worsen brain displacement in case of a space-occupying lesion. Therefore, in selected patients a CT scan of the brain is made prior to performing the LP. However, the level of agreement between experts in diagnosing a contraindication for LP on CT scan is low. More importantly, in a substantial part of patients, empirical treatment with antibiotics was delayed due to the CT scan being performed first. The only effective treatment for patients with bacterial meningitis is early administration of antibiotics. Therefore, delay in administrating antibiotics should be prevented. Thus, should a CT scan of the brain be indicated, antibiotic treatment should be started before said imaging diagnostics and/or a potential LP procedure.

Conflict of interest and financial support: none declared.

Een patiënt met bacteriële meningitis is een medisch spoedgeval. Snelle diagnostiek en behandeling zijn bij deze patiënt van levensbelang. Patiënten met bacteriële meningitis worden echter niet beter van een lumbaalpunctie of een CT-hersenen. De enige zinvolle behandeling is tijdig starten met antibiotica.

Een lumbaalpunctie (LP) is vaak nodig om een verwekker te isoleren bij patiënten met een verdenking op bacteriële meningitis. Hersenverplaatsing door een ruimte-innemend proces of door gegeneraliseerd oedeem is een contra-indicatie voor een LP. De LP kan namelijk leiden tot toename van hersenverplaatsing met inklemming en overlijden als gevolg.

De richtlijn over bacteriële meningitis geeft aan dat een CT-hersenen is geïndiceerd vóór het verrichten van een LP bij kinderen en volwassenen met verdenking op bacteriële meningitis en focale neurologische uitval (exclusief hersenzenuwuitval), epileptische insulten, papiloedeem, gedaald bewustzijn (Glasgow-comascore < 10) of een ernstige immunodeficiëntie.1 Al deze indicaties betreffen factoren die een ruimte-innemend proces waarschijnlijker maken.

Elders in dit tijdschrift wordt een studie gepresenteerd waarin de relatie tussen bevindingen op de CT-hersenen en acute verslechtering bij patiënten met bacteriële meningitis is onderzocht.2 Er vallen drie zaken op.

Ten eerste is het percentage cerebrale inklemming laag, waarbij het echter niet…