‘Healing environments’, omgevingen die een helende werking hebben? Deze term roept nogal wat vragen op wanneer je erbij stilstaat. Kan de gebouwde zorgomgeving daadwerkelijk patiënten genezen, of heeft de omgeving eerder een ondersteunende rol in het zorgproces? En hoe sterk is het wetenschappelijk bewijs voor een veronderstelde helende werking?
De gebouwde zorgomgeving staat volop in de aandacht door de grootschalige nieuwbouwprojecten in de ziekenhuissector van de laatste jaren. Het nieuwe zorggebouw moet niet alleen de voorwaarden scheppen om kwalitatief hoogstaande medische zorg te kunnen bieden, maar moet ook rekening houden met de behoeften van de patiënt die geconfronteerd is met ziekte en gevoelens van angst, stress en onzekerheid. Menig architect in de zorgsector krijgt daarom de taak een healing environment te ontwerpen.
Hierbij wordt de zorgomgeving ingezet om stress en angst te reduceren, om pijn te verminderen, en de patiënt-ervaring te verbeteren. Elders in dit tijdschrift staat een bewerking van de meta-analyse van Kühlmann en collega’s, die de effecten van muziekinterventies op angst en pijn bij chirurgische patiënten hebben geanalyseerd.1 Op basis van 81 studies concluderen zij dat het luisteren naar muziek vóór, tijdens of na een chirurgische ingreep kan resulteren in een statistisch significante afname van angst…
Statistisch significante verschillen ook klinisch relevant?
In deze meta-analyse van nogal heterogene studies werd een statistisch significant verschil in pijn en angstscores gevonden, maar dan moest wel in millimeters worden gescoord. Zijn de gevonden verschillen ook klinisch relevant? Lijkt mij niet.
Rien Vermeulen, emeritus hoogleraar neurologie