Casus
Op de Spoedeisende Hulp zagen wij een jongen van 4 jaar oud met nachtelijk braken en buikpijn. De klachten waren 4 dagen eerder ontstaan nadat hij die middag een glazen knikker met een diameter van 15 mm had ingeslikt. Moeder had contact gezocht met de huisarts en de huisartsenpost, die een expectatief beleid hadden geadviseerd. Nu klaagt de jongen over buikpijn ’s nachts, in liggende houding; hij heeft ’s nachts meerdere malen gebraakt. Overdag had hij geen buikpijn, geen verminderde eetlust en braakte hij sporadisch. Er was geen sprake van obstipatie of diarree en hij had geen koorts gehad…
Artikelinformatie
Aanvaard op
Citeer dit artikel als
Ned Tijdschr Geneeskd. 2017;161:D2069
Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel?
Check onze AI-tool en verbaas je over de antwoorden.
ASK NTVG
Knikkers en de Schepper
Het artikel “Een kleuter met nachtelijk braken en buikpijn” van collega Karola de Graaf et al. (NTvG 2017;161:D2069) beschrijft dat de nachtelijke klachten veroorzaakt werden door een in de maag verblijvende knikker met een diameter van 15 mm. Na verwijdering van de knikker werd het kind klachtenvrij. Het bijzondere van de casus is uiteraard gelegen in de discrepantie tussen de ernst van de klachten overdag en ’s nachts. De auteurs schrijven dat zij het waarschijnlijk achten dat de nachtelijke klachten te wijten zijn aan migratie van de knikker van het antrum naar een meer proximaal gelegen maagdeel wanneer de jongen zich in liggende houding bevond. Dit is een veronderstelling die moeilijk met fysiologische feiten te onderbouwen is. Het is veel waarschijnlijker dat de jongen ’s nachts last had omdat dan het zogeheten interdigestieve migrerende complex optreedt. Dit is een gastro-intestinaal motiliteitspatroon dat door De Schepper of De Evolutie is ontwikkeld om onverteerbare partikels (waartoe knikkers gerekend mogen worden) met geweld in de richting van de dikke darm te drijven. Onverteerbare voedselbestanddelen en vreemde voorwerpen blijven in de maag totdat alle verteerbare delen niet alleen de maag maar ook de dunne darm hebben verlaten. Bij de meeste mensen is dit ’s nachts het geval. Dan maakt het postprandiale motoriekpatroon plaats voor het interdigestieve en dan treden de meest krachtige, op uitdrijving gerichte, contracties van maag en dunne darm op. Bij de beschreven jongen is het deze contracties niet gelukt de knikker door de pylorus te persen. Hij leed aan nachtelijke maagkolieken.
André Smout, emeritus hoogleraar Neurogastroenterolgie en Motoriek, afdeling MDL-ziekten, AMC, Amsterdam (a.j.smout@amc.uva.nl)