‘Onze eerste prioriteit is de IC-medicatie’

Om het overzicht te bewaren, ontvangt het LCG dagelijks van alle ziekenhuizen en groothandels in Nederland een overzicht van hun coronagerelateerde medicijn- en grondstofvoorraden. Joris Uges, vicevoorzitter van de NVZA en voorzitter van het LCG, noemt het de ‘lijst van 13 middelen die nu cruciaal zijn’. Het gaat onder andere om propofol, midazolam, rocuronium en noradrenaline: de volledige lijst wordt niet vrijgegeven. Van alle groepen is er nu minimaal 2 weken voorraad aangemaakt.

Het LCG is in opdracht van het ministerie van VWS vanuit de Nederlandse Vereniging van ZiekenhuisApothekers (NVZA) opgezet om de beschikbaarheid van geneesmiddelen en grondstoffen die gebruikt kunnen worden in de behandeling van COVID-19 centraal te organiseren. Uges licht verder toe: ‘De verwachting is dat de IC-capaciteit voorlopig nog wel een tijdje hoog blijft, ondanks de recente eerste daling. En de landen om ons heen hebben ook veel nodig. Het is efficiënter om de geneesmiddelenvoorraad landelijk te regelen in plaats van per ziekenhuis.’

Het gaat om alle geneesmiddelen die nu nodig zijn bij de behandeling van COVID-19, maar in het bijzonder narcosemiddelen, spierverslappers en pijnstillers die nodig zijn voor patiënten die aan de beademing liggen. ‘Het is zeker mogelijk dat er ook andere medicijntekorten gaan ontstaan in deze crisis, maar onze eerste prioriteit is nu de IC-medicatie. Als dit onder controle is, kunnen we verder verbreden als dat nodig is.’

Het LCG speurt de markt af voor grondstoffen waar wellicht tekorten van kunnen ontstaan, en denken ook na over alternatieven die kunnen worden ingezet. Uges: ‘In het geval dat we echte tekorten voorzien, beslist de commissie “acute tekorten geneesmiddelen” hoe we de middelen verdelen, maar ook of we bijvoorbeeld iets kunnen doen met de “B-lijst”: geneesmiddelen die jarenlang zijn gebruikt, maar tegenwoordig niet meer, zoals thiopental, pentobarbital, en etomidaat. Misschien worden er daar dan voor de zekerheid ook grondstoffen voor ingekocht.’

Uges geeft aan dat het in tijden van crisis soms nodig is om belemmerende wetgevingen wat te versoepelen. De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) heeft al enkele maatregelen getroffen om medicijntekorten tegen te gaan. Zo is er na nauwkeurige evaluatie van de veiligheidseisen met het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen, toestemming gegeven om een sedatiemiddel met propofol erin wat normaliter aan dieren wordt gegeven, te gebruiken voor mensen op de IC. Ook mogen de speciaal opgerichte coronaklinieken onder bepaalde voorwaarden geneesmiddelen opslaan. Daarnaast staat de IGJ het onder bepaalde voorwaarden voorlopig toe dat apothekers geneesmiddelen die over zijn mogen overdragen aan andere apothekers – iets wat wettelijk gezien niet mag.