Samenvatting
Dokters moeten anders nadenken over het begrip ‘kennis’ om de pathologische idealisering van ‘kennen’ ten opzichte van ‘handelen’ te doorbreken, en de relatie tussen wetenschap en praktijk gezonder te maken. Dat was de slotzin van het betoog van Klasien Horstman tijdens de tweede NTvG Dag in de Rode Hoed in Amsterdam. Haar NTvG Lezing met de titel ‘Wetenschap en praktijk: de pathologie van een relatie’ (pdf) ging over utopische kennisidealen, de verwetenschappelijking van de geneeskunde en de ideologisering van evidencebased geneeskunde. Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde zocht haar een paar dagen na de lezing op in Maastricht.
Artikelinformatie
Citeer dit artikel als
Ned Tijdschr Geneeskd. 2011;155:C1148
Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel?
Check onze AI-tool en verbaas je over de antwoorden.
ASK NTVG
NTvG Dag en SURPASS
Een korte reactie op de lezing van Klasien Horstman. Een lezing overigens waar ik van heb genoten, vooral haar opmerking dat 'kennis alleen bestaat binnen een bepaald paradigma, alleen daarin is het waar'. Ik kijk uit naar andere visies waar ik mijn eigen blinde vlekken mee kan verkleinen. Maar - met het risico dat dit vanuit mijn blinde vlek komt - wel een paar korte kritische noten bij de tekst gerelateerd aan SURPASS in de visie van Horstman als gezondheidszorgfilosoof.
Horstman: 'Dat het werkt is misschien wel bewezen, maar dat was in een testsituatie. Veel zaken werken júist goed in trials en pilots omdat alles er op gericht is die te laten slagen. Iedereen werkt mee en loopt een stapje harder.' De SURPASS studie is opgezet en uitgedragen als implementatie van een kwaliteitsproject, zoals er zovelen zijn; het wetenschappelijke aspect van het meten en rekenen werd achter de schermen verricht. De testsituatie was niet zichtbaar, just another day at the office.
Horstman: 'Als jij vindt dat chirurgen een checklist moeten gebruiken dan moet je samenwerken, leuren, er energie insteken. Ze gaan het niet vanzelf doen, zo werkt de wereld niet.’ Als er iets is wat de tijd na de publicatie in NEJM kenmerkt dan is het wel leuren, samenwerken en er energie insteken. Samenwerking en overleg met IGZ, VMS Zorg, en wetenschappelijke verenigingen. Energie werd gestoken in het drieluik nationale richtlijnen Perioperatieve Zorg. SURPASS papier werd omgezet in een digitale applicatie om de laatste weerstanden weg te nemen, en het SURPASS Support Team werd opgericht om ieder ziekenhuis die dat maar wil te ondersteunen in het gebruik van SURPASS, advies wordt gegeven tot op welke hoogte variatie in de originele checklijst kan worden aangebracht door aanleveren van een effectiviteitsscore. In Canada bleek onlangs 1 voordracht en 1 workshop voldoende voor het verzoek om te werken aan een brede implementatie van SURPASS aldaar.
Ja, we hebben alle weerstanden in Nederland onderzocht en daar op ingespeeld.
Nee, ze gaan het niet vanzelf doen, maar leuren helpt niet.
Marja Boermeester, chirurg, projectleider SURPASS