Grote woorden en loze beloften

Grote woorden, politici hebben er patent op. We hebben het tot vervelens toe mogen lezen en aanschouwen. Nog nooit werd er zoveel gedebatteerd en geduid als de afgelopen verkiezingen. Helaas zijn het niet alleen de politici. Onze ambtenaren en collega's kunnen er ook wat van. ‘Omvang van vermijdbare schade in ziekenhuizen halveren’ is bijvoorbeeld zo’n uitspraak. Het was de intentie van het landelijke veiligheidsprogramma dat in 2008 van start ging. Zegers en Wollersheim leggen in hun bijdrage (A4768) uit waarom de doelstellingen niet gehaald worden. Feiten en argumenten die ook vóór de start van het programma bekend waren.

Waarom gebruiken mensen dit soort grote woorden en doen ze beloften die ze absoluut niet kunnen waarmaken? Wie vraagt daar eigenlijk om? ‘Over tien jaar mag niemand meer aan kanker overlijden’ spreken gerenommeerde onderzoekers af. Op dit moment is de 5-jaarsoverleving van longkanker nog geen 20%! Deskundigen, maar ook collega's zijn steeds vaker op dit soort borrelpraat te betrappen. Kennelijk zijn zelfs zij niet in staat weerstand te bieden aan de media, die vaak geen nuances tolereren. Een gynaecoloog die op televisie beweert dat chirurgen veel te snel het mes pakken. Een cardioloog die roept dat er echt teveel amandelen worden verwijderd en zelfs zonder blikken of blozen durft te roepen dat de perifere cardioloog wel wat harder werkt dan de academische. Een oud-minister die grote besparingen ziet door overbehandeling te reduceren en in de rol van consultant betoogt dat er veel overbodige dotterbehandelingen worden gedaan. Hij was helemaal vergeten dat hij, toen hij minister was en echt iets te zeggen had, juist tegen het advies van de Gezondheidsraad in de regels voor het dotteren verruimde. Dankzij dat beleid moet het CVZ nu concluderen dat 40% van de cardiale dotterbehandelingen niet nodig is.

De gezondheidszorg is een logge oceaanstomer en de vele kapiteins moeten wat langer nadenken voordat ze wat roepen of de koers zonder goede reden verleggen. Niet doen zoals kapitein Schettino en in een opwelling aan het roer prutsen zonder dat consequenties doordacht zijn. Dit soort fouten kost miljarden en het is maar de vraag hoe we dat ooit gekeerd krijgen. Terug naar de doelstellingen van het nationale veiligheidsprogramma. Natuurlijk moet de vermijdbare schade in ziekenhuizen zo klein mogelijk zijn. Maar laten we daar geen getallen aan hangen en beloftes bij doen die nooit waar te maken zijn. De omvang van die vermijdbare schade is immers helemaal niet bekend. En die collega’s van ons zouden vooral bij hun eigen leest moeten blijven en goed nadenken voordat ze de journalist plezieren.