Honing op de wond?

Waarom dit onderzoek?

Honing wordt sinds de oudheid gebruikt om wonden te behandelen. Voor een scala aan wonden zijn wisselende behandelresultaten gerapporteerd.

Onderzoeksvraag

Wat is het effect van honing op de snelheid en de mate van wondgenezing bij patiënten met acute of chronische wonden?

Hoe werd dit onderzocht?

De onderzoekers zochten in de literatuur naar gerandomiseerde studies.

Belangrijkste resultaten

Er werden 25 studies (2987 patiënten) geselecteerd die voldeden aan de inclusiecriteria. Alle studies hadden een hoog of onduidelijk risico op bias. Mogelijk versnelde honing de genezingsduur van tweedegraadsbrandwonden vergeleken met conventionele verbandmiddelen. Honing leidde in enkele studies tot snellere genezing dan zilversulfadiazine (SSD), maar dat zou ook kunnen komen doordat SSD de genezing vertraagde. Bij patiënten met zowel tweede- als derdegraadsbrandwonden was vroege excisie en huidtransplantatie significant beter dan voorbehandeling met honing gevolgd door uitgestelde excisie en huidtransplantatie. Veneuze ulcera genazen niet sneller wanneer honing als adjuvans bij compressietherapie werd gebruikt. Honing als adjuvans bij de medicamenteuze behandeling van leishmaniasis cutanea kan de genezing zelfs vertragen. Studies naar honing bij patiënten met diabetische voetulcera, Fournier-gangreen, decubitus en geïnfecteerde postoperatieve wonden lieten geen verschil zien tussen de honing- en de controlegroep.

Consequenties voor de praktijk

Hoewel honing bij de behandeling van oppervlakkige brandwonden misschien beter is dan conventionele verbandmiddelen en SSD, kan het gebruik ervan niet worden aanbevolen, omdat andere, wellicht betere, middelen beschikbaar zijn. Bij patiënten met diepe brandwonden, veneuze ulcera of leishmaniasis cutanea moet honing worden afgeraden. Voor andere wondtypen kan geen gefundeerd advies worden gegeven door de veelal matige kwaliteit van de studies.