Het atypische antipsychoticum quetiapine lijkt de nieuwe haarlemmerolie in de psychiatrie. Quetiapine is geïndiceerd voor de behandeling van schizofrenie, van bipolaire stoornissen (zowel manische als depressieve episodes, en als onderhoudsbehandeling). Ook wordt is er een indicatie voor dit medicijn bij unipolaire depressieve stoornissen wanneer monotherapie met een antidepressivum niet voldoende effectief is (meer informatie op www.cbg-meb.nl).
Quetiapine wordt echter ook offlabel voorgeschreven voor de behandeling van slaapstoornissen en van gedragsstoornissen in de psychogeriatrie en de gehandicaptenzorg, bij persoonlijkheidsstoornissen, angststoornissen en middelenmisbruik. Het offlabelgebruik van quetiapine is echter niet altijd voldoende wetenschappelijk onderbouwd, blijkt uit een meta-analyse.1 Dit geldt specifiek voor het gebruik van quetiapine bij patiënten met slaapstoornissen, zo toont een recent systematisch literatuuroverzicht aan.2 Relevanter is echter dat de bijwerkingen van quetiapine ernstig kunnen zijn, ook bij de lage doseringen die worden voorgeschreven aan patiënten met slaapstoornissen.1,2,7 Quetiapine is op dit moment dus evenmin bewezen…
Artikelinformatie
Citeer dit artikel als
Quetiapine niet als routine
In onze ervaring (bij de behandeling van arrestanten) is het gebruik van quetiapine bij slaapstoornissen sterk gestegen na de invoering van de beperkingen op de vergoeding van benzodiazepines. Wij worden nu ook al geconfronteerd met personen die "zwart" gekochte quetiapine gebruiken, net zoals dat met benzo's als diazepam en oxazepam veel voorkomt. Zie ook: Reeves RR, Brister JC. Additional evidence of the abuse potential of quetiapine. South Med J. 2007;100:834-6.
K. Gan, forensisch geneeskundige
Quetiapine als slaapmiddel (antwoord auteur)
Dank voor uw reactie betreft uw ervaring in het forensische werkveld.
Wat betreft uw eerste punt: het is inderdaad opvallend dat de toename van het aantal voorschriften van quetiapine in lage dosering lijkt samen te gaan met het afschaffen van vergoeding van benzodiazepinen vanuit de basisverzekering in 2009. Echter, we hebben hier geen bewijs voor.
Het is al langer bekend dat quetiapine een populair middel is bij verslaafden. Eerst is gedacht dat het ook intranasaal en intraveneus gebruikt zou worden. Uit onderzoekt blijkt echter dat ook deze polulatie quetiapine met name gebruikt vanwege de sederende en anxiolytische effecten (McLarnon e.a. 2012). Het is daarom van belang bij het voorschrijven van quetiapine rekening te houden met illegale handel en verkrijgbaarheid via online websites (http://www.eurodrugstore.eu/anxiety__46__nl/quetiapine-fumarate__2830.html).
Lineke Tak
(1) McLarnon ME, Fulton HG, MacIsaac C, Barrett SP; Characteristics of quetiapine misuse among clients of a community-based methadone maintenance program. J Clin Psychopharmacol.2012 Oct;32(5):721-3.