Samenvatting
De sterk stijgende kosten van de zorg in Nederland zijn een groot probleem. Ze vormen een bedreiging voor de houdbaarheid van de zorg in Nederland. De vraag is of alle behandelingen ook werkelijk toegevoegde waarde hebben. Veel behandelingen die nu worden geleverd, zijn niet geïndiceerd of zelfs gecontraïndiceerd. Het bestrijden van het teveel aan zorg is een belangrijke oplossing om de kwaliteit te verbeteren en de kosten te verminderen. Dit is een verantwoordelijkheid van alle spelers in het veld, met de artsen in een leidende rol. Wij pleiten in dezen voor een actieve rol van de KNMG en de wetenschappelijke verenigingen.
Artikelinformatie
Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel?
Check onze AI-tool en verbaas je over de antwoorden.
ASK NTVG
Stijgende zorgkosten in Nederland
In het artikel ‘Stijgende zorgkosten in Nederland: ook een zaak van de arts’(1) pleiten Berden, van Laarhoven en Westert voor een actieve rol van artsen in het kritisch beoordelen van toegevoegde waarde van zorg onder aanvoering van de KNMG en de wetenschappelijke verenigingen. Alternatieve behandelwijzen zijn medisch zinloos en hebben dus geen toegevoegde waarde. Van den Hoogen et al schreven onlangs in hun artikel ‘Vergoeding van alternatieve geneeswijzen in Nederland: onbegrijpelijk’ (2) dat een gezamenlijke inspanning van beleidsmakers, reguliere artsen, IGZ en de zorgverzekeraars nodig is om de kosten veroorzaakt door alternatieve genezers uit te bannen.
Elke arts kan tijdens het consult zijn patiënt voorlichten over de ineffectiviteit en de risico’s van alternatieve behandelwijzen. Een goede uitleg over het gebrek aan toegevoegde waarde van deze behandelwijzen spaart de patiënt tijd en geld. Een handig naslagwerk over alternatieve behandelwijzen is het boek ‘Bekocht of behandeld’ van Simon Singh en Edzard Ernst (3).
De KNMG kan in samenspraak met de wetenschappelijke verenigingen een folder uitgeven met een beschrijving van de meest voorkomende alternatieve behandelwijzen en de rammelende theorieën waarop deze berusten. De uitkomst van wetenschappelijk onderzoek en het gebrek aan bewijs van effectiviteit dient duidelijk vermeld te worden. Deze folders zouden in wachtkamers van artsen beschikbaar moeten zijn.
De wetenschappelijke verenigingen kunnen in hun richtlijnen specifieke alternatieve behandelwijzen noemen. Als uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat er geen klinisch relevante effecten van een alternatieve behandelwijze bekend zijn, is een duidelijk negatief advies op zijn plaats. Ziektekostenverzekeringen kunnen aan de hand van deze richtlijnen hun vergoedingensysteem saneren .
Het is niet bekend hoeveel alternatieve behandelingen via scheefdeclaratie uit het basispakket worden vergoed en het is wenselijk dat de ziektekostenverzekeringen de controle hierop aanscherpen. Er wordt in Nederland meer dan 300 miljoen uitgegeven aan alternatieve behandelwijzen. De schatkist liep tot nu toe jaarlijks 65 miljoen euro mis aan inkomsten door geen BTW op alternatieve behandelwijzen te heffen (4). In het lente-akkoord is besloten om met ingang van 2013 21% BTW op alternatieve behandelwijzen te heffen(5). De eerste stap op weg naar toekomstbestendige zorg is gezet. De KNMG kan samen met de wetenschappelijke verenigingen voor een belangrijke tweede stap zorgen.
Catherine de Jong, anesthesioloog, Voorzitter Vereniging tegen de Kwakzalverij
Stijgende zorgkosten in Nederland
Helaas wordt in deze verhandeling over stijgende zorgkosten in Nederland niet het waarnemen (van de mate) van zorg door patienten zelf in overweging genomen. Wat gaan doen aan de vraag naar zorg is mogelijk veel effectiever dan aan de aanbodkant de rem er op zetten. Veel aandoeningen kunnen ook afgewacht en meer zelfredzaamheid daarbij ontwikkelen is een groot goed. Indien maatschappij minder zorgkosten wenst is bewustwording dienaangaande in maatschappij zelf dan ook zeer belangrijk. Zelf vraag ik als tandarts vaak patienten, vóórdat ik zelf iets gezegd heb, gewoon de open vraag wat men zelf denkt qua diagnose én behandeling én kostenplaatje.
Mensen veel meer zelf laten nadenken over de zorgvraag werkt gewoon heel goed.
Salzburg, 06.12.12, tandarts Drs. Sjaak Fioole