Casus
Wij zagen op de afdeling Spoedeisende Hulp een jongetje van 10 maanden met een pijnlijke zwelling van het linker bovenbeen. Zijn moeder vertelde dat hij klem had gezeten tussen de spijlen van het bed. Bij lichamelijk onderzoek zagen wij proximaal in het bovenbeen een hematoom. Onderzoek van de heup was pijnlijk, de rest van het beentje leek pijnvrij. Er werd röntgenonderzoek verricht van het gehele linker been (figuur a). In eerste instantie constateerde men geen traumatische afwijkingen aan het skelet. Gezien het tijdstip, omstreeks 3 uur ’s nachts, en het klinische vermoeden van een femurfractuur werd patiëntje ter observatie…
Een zuigeling met verdachte fracturen
Met belangstelling hebben wij dit interessante artikel gelezen. Er wordt een ernstige complicatie van kindermishandeling beschreven. Hoewel er recent 2 artikelen verschenen zijn over een femurfractuur bij een stuitligging tijdens een sectio [1,2], gaat het ons wat al te ver om dit nu door te trekken naar de stuitligging zonder enige onderbouwing laat staan literatuurverwijzing. Gaarne zouden wij dan ook van de auteurs willen vernemen hoe vaak dit voorkomt en of het misschien een regionaal probleem is. In onze opinie is het zelden nodig krachtig aan de beentjes te trekken, maar heeft het eerder te maken met het onjuist toepassen van de handgrepen die nodig zijn om een kind in stuitligging veilig en zonder schade op de wereld te zetten, zowel vaginaal als middels een sectio caesarea.
Literatuur
[1] Matsubara S, Izumi A, Nagai T, Kikkawa I, Suzuki M. Femur fracture during abdominal breech delivery. Arch Gynecol Obstet. 2008;278:195-7.
[2] Cebesoy FB, Cebesoy O, Incebiyik A. Bilateral femur fracture in a newborn: an extreme complicatiobn of cesarean delivery. Arch Gynecol Obstet. 2009;279:73-4.
Rijnland Ziekenhuis, Leiderdorp
Dr. J.P. de Leeuw, gynaecoloog en onderwijscoördinator (tevens: medeorganisator cursus stuitligging en schouderdystokie)
Westfries Gasthuis, Hoorn
Dr T.W.A. Huisman, gynaecoloog (tevens: trainer cursus stuitligging en schouderdystokie)
Een zuigeling met verdachte fracturen
Terecht merken De Leeuw en Huisman op dat fracturen van de onderste extremiteiten zeldzaam zijn na zowel vaginale bevallingen als bij de sectio caesarea. Waar ik in dit artikel aan refereer, is een aantal case reports waarbij na een moeizame vaginale stuitbevalling werd overgegaan tot een sectio [1-3]. Ik spreek hier niet over persoonlijke ervaring vanuit onze kliniek of regio. Het traumamechanisme wordt mijns inziens met deze verwijzing inzichtelijk beschreven als een tractie-rotatie letsel.
O’Connell en Donoghue. presenteren in hun artikel 3 neonaten met deze fracturen na een ongecompliceerde sectio caesarea [4]. Het oorzakelijke verband is dus nog niet wetenschappelijk bewezen; hiervoor is de incidentie te laag.
Literatuur
[1] Lysack JT, Soboleski D. Classic metaphyseal lesion following external
cephalic version and cesarean section. Pediatr Radiol. 2003;33:422-4.
[2] Alexander J, Gregg JE, Quinn MW. Femoral fractures at caesarean
section: case reports. Br J Obstet Gynaecol. 1987;94:273.
[3] Papp S, Dhaliwal G, Davies G, Borschneck D. Fetal femur fracture and external cephalic version. Obstet Gynecol. 2004;104(5 Pt 2):1154-6.
[4] O'Connell A, Donoghue VB. Can classic metaphyseal lesions follow uncomplicated caesarean section? Pediatr Radiol. 2007;37:488-91.
Universitair Medisch Centrum Groningen, afd. Traumatologie, Groningen
Marcel Pranger, chirurg