Samenvatting
Een 76-jarige man werd verwezen naar de afdeling Spoedeisende Hulp vanwege collaps, pijn in epigastrio en misselijkheid. Negen jaar eerder was een infrarenaal aneurysma van de aorta abdominalis aangetoond. De klachten bleken te berusten op een aorta-duodenale fistel vanuit het aneurysma. Ondanks het plaatsen van een aortabuisprothese overleed de patiënt. In het kader van een screeningsprogramma voor chronische Q-koorts bij patiënten met een aorta-aneurysma werd bij hem de diagnose ‘chronische Q-koorts’ gesteld. Vasculaire infectie met Coxiella burnetii was een tot voor kort onbekend ziektebeeld in Nederland. Gezien de aspecifieke klinische presentatie, de ernst van het ziektebeeld en de therapeutische consequenties, adviseren wij om alle symptomatische patiënten – al dan niet met aspecifieke klachten – met een aorta-aneurysma of aortaprothese die woonachtig zijn in gebieden waar de ziekte endemisch is, te screenen op chronische Q-koorts.
Q-koorts en vaatprothesen
Normal 0 21 false false false NL X-NONE X-NONE MicrosoftInternetExplorer4 /*-->*/ /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:Standaardtabel; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-priority:99; mso-style-qformat:yes; mso-style-parent:""; mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt; mso-para-margin:0cm; mso-para-margin-bottom:.0001pt; mso-pagination:widow-orphan; font-size:11.0pt; font-family:"Calibri","sans-serif"; mso-ascii-font-family:Calibri; mso-ascii-theme-font:minor-latin; mso-fareast-font-family:"Times New Roman"; mso-fareast-theme-font:minor-fareast; mso-hansi-font-family:Calibri; mso-hansi-theme-font:minor-latin; mso-bidi-font-family:"Times New Roman"; mso-bidi-theme-font:minor-bidi;}
Ik heb met bijzondere belangstelling kennis genomen van het artikel over Q-koorts en vaatlijden van collega Wever et al. Ik onderschrijf ook de conclusie dat screening naar C.Burnetti bij vaatpatiënten zinvol kan zijn. Het is me echter niet duidelijk geworden hoe deze conclusie uit de beschreven ziektegeschiedenis volgt. Wel kan er nog een belangrijke tweede les getrokken worden: Het beschreven ziektebeeld van een patiënt met een bekend aneurysma dan wel een prothese van de abdominale aorta, in combinatie met diepe shock en ernstig bloedbraken is pathognomonisch voor een aorto-duodenale fistel. Dat er bij deze patiënt bij een goede bloeddruk, eerst een angio-CT scan wordt gemaakt is begrijpelijk. Indien er daarna echter een tensie daling optreedt van 160/70 naar 60/40 is een spoedlaparotomie geïndiceerd. Het gelijktijdig optreden van ernstig bloedbraken maakt dat niet anders dan dat men tevoren weet dat er sprake is van bijzondere ruptuur; namelijk naar het doudenum. Het verrichten van een gastroduodenoscopie is dan een schijnbeweging met veel tijd en bloedverlies tot gevolg. Wellicht was het anders afgelopen indien men van dit onderzoek had afgezien. Ik hoop dat een bredere bekendheid met dit ziektebeeld het beleid in voorkomende gevallen zal stroomlijnen.1,
Roeland Voorhoeve, vaatchirurg, MeanderMC
1The Primary Aortoenteric Fistula in The Netherlands- The Unpublished Cases: R.Voorhoeve, F.L.Moll, T.J.Bast: Eur J Vasc Surg 11, 429-431 (1996)