Vegetatief of laagbewust?

We describe the clinical course of a 51-year-old woman in a vegetative state and of a 63-year-old woman in a minimally conscious state. The difference between these two states is an important one, as clinical course, prognosis and medical-ethical considerations of both are different. In practice it is difficult to distinguish between a vegetative state and a minimally conscious state, but the use of a Post-Acute Level of Consciousness scale helps to illustrate the differences. Expertise, research, and application of functional neuro-imaging techniques (PET, fMRI) might also be useful. The differences between these two states regarding rehabilitation, pain management and medical-ethical decisions are important. The effects of neuro-rehabilitation and the implications of a minimally conscious state for patients and their proxies need further investigation.

Conflict of interest: none declared. Financial support: none declared.

Dames en Heren,

Bij mensen bij wie na acuut hersenletsel het bewustzijn niet meer terugkeert, kunnen problemen ontstaan die te maken hebben met de interpretatie van hun toestand. Dit speelt bijvoorbeeld bij het maken van de afweging om te stoppen met het kunstmatig toedienen van vocht en voeding bij patiënten in een langdurige vegetatieve toestand, waaruit herstel niet meer mogelijk is. Soms is er discussie of er wel of geen bewustzijn is, bijvoorbeeld als zich zelfs na jaren nog veranderingen in het klinisch beeld voordoen.1 Eerder werd in dit tijdschrift het belang van een adequate diagnose beschreven voordat ingrijpende beslissingen genomen kunnen worden.2

Het is met name lastig om onderscheid te maken tussen ‘geen tekenen van bewustzijn’ en ‘minimale tekenen van bewustzijn’ (‘minimally concious state’, ook wel laagbewuste toestand genoemd). Het ontwikkelen van een expertise in het maken van dat onderscheid is maar voor weinigen weggelegd, aangezien de…