Vruchtbaarheid na behandeling met hoge doses geslachtshormonen ter groeiremming*

Onderzoek
A.E.J. (Emile) Hendriks
Joop S.E. Laven
Willem P.A. Boellaard
Frank H. de Jong
Annemieke M. Boot
Stenvert L.S. Drop
Citeer dit artikel als
Ned Tijdschr Geneeskd. 2012;156:A3982
Abstract

Samenvatting

Doel

Het onderzoeken van de langetermijngevolgen van groeiremming met hoge doses geslachtshormonen voor de vruchtbaarheid.

Opzet

Retrospectieve cohortstudie.

Methode

Wij vergeleken 239 lange vrouwen en 60 lange mannen die in de puberteit behandeld waren met hoge doses geslachtshormonen met respectievelijk 174 en 56 niet-behandelde lange vrouwen en mannen. Wij vroegen deelnemers naar hun reproductieve voorgeschiedenis, verrichtten echografie van testes of ovaria, bepaalden hormoonwaardes en deden semenanalyses.

Resultaten

Behandelde vrouwen hadden een significant lagere kans om zwanger te worden (oddsratio (OR): 0,22), een hoger risico op vruchtbaarheidsstoornissen (OR: 2,29) en een hogere kans op het krijgen van vruchtbaarheidsbevorderende behandelingen (OR: 3,44). Ook hadden behandelde vrouwen een significant lagere kans op het krijgen van minimaal 1 levendgeborene (OR: 0,26). De ovariële functie werd gemeten bij 174 vrouwen (119 behandeld); 39 vrouwen (23%) hadden een hypergonadotroop profiel. Behandelde vrouwen hadden een significant hoger risico op beginnend ovarieel falen (OR: 2,83). Deze vrouwen hadden verhoogde follikelstimulerendhormoonwaardes en een verlaagd aantal antrale follikels. De prevalentie van vruchtbaarheidsstoornissen bij behandelde mannen was laag en vergelijkbaar met niet-behandelde mannen. Testiculair volume en semenkwaliteit waren vergelijkbaar tussen de groepen. Behandelde mannen hadden wel lagere testosteronwaardes (13,3 vs. 15,2 nmol/l).

Conclusie

De behandeling met hoge doses geslachtshormonen geeft op lange termijn een verhoogd risico op vruchtbaarheidsstoornissen en ongewenste kinderloosheid bij vrouwen. Behandelde vrouwen hebben een hoger risico op tekenen van versnelde ovariële veroudering. Bij behandelde mannen lijkt de vruchtbaarheid niet aangedaan, maar zijn de bloedwaardes van testosteron significant verlaagd.

Auteursinformatie

*Dit onderzoek werd eerder gepubliceerd in Journal of Clinical Endocrinology and Metabolism (2010; 95:5233-40) met de titel ‘Fatherhood in tall men treated with high-dose sex steroids during adolescence’ en in Journal of Clinical Endocrinology and Metabolism (2011;96:1098-105) met de titel ‘Fertility and Ovarian Function in High-Dose Estrogen-Treated Tall Women’. Afgedrukt met toestemming.

Erasmus Medisch Centrum, Rotterdam.

Afd. Kindergeneeskunde: drs. A.E.J. Hendriks, arts-onderzoeker (thans: aios kindergeneeskunde, VUmc); prof.dr. S.L.S. Drop, kinderarts-endocrinoloog.

Afd. Obstetrie en Gynaecologie: prof.dr. J.S.E. Laven, gynaecoloog.

Afd. Urologie: drs. W.P.A. Boellaard, uroloog.

Afd. Interne Geneeskunde: prof.dr. F.H. de Jong, biochemicus.

Universitair Medisch Centrum Groningen, afd. Kindergeneeskunde, Groningen.

Dr. A.M. Boot, kinderarts-endocrinoloog.

Contact drs. A.E.J. Hendriks (a.e.j.hendriks@erasmusmc.nl)

Verantwoording

Belangenconflict: S.L.S. Drop heeft subsidies ontvangen van Ace Pharmaceuticals, Ferring Pharmaceuticals en Eli Lilly. J.S.E. Laven heeft subsidies ontvangen van Ferring Pharmaceuricals, Genovum, Merck Serono, Organon, Serono en Schering Plough. Financiële ondersteuning: deze studie werd gefinancierd door Ace Pharmaceuticals, Ferring Pharmaceuticals en stichting “De Drie Lichten”.
Aanvaard op 2 februari 2012

Effect van groeihormoonbehandeling op sterfte bij volwassenen met ernstige groeihormoondeficiëntie*
Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel?
Check onze AI-tool en verbaas je over de antwoorden.
ASK NTVG

Ook interessant

Reacties